Hapşırmayı tutmak, birçok insanın düşündüğünden çok daha zararlı olabilir. Hapşırma refleksi, burnumuzda biriken toz, mikrop veya tahriş edici maddelerin dışarı atılmasını sağlayan doğal bir savunma mekanizmasıdır. Hapşırma süreci, burundaki sinirlerin uyarılması sonucu vücudun güçlü bir kasılma ile havayı burundan ve ağızdan hızla dışarıya itmesidir. Bu refleksi engellemek, hem burun hem de diğer organlarımız üzerinde ciddi etkiler yaratabilir. İşte hapşırmayı tutmanın zararları:
1. Kan Damarlarının Hasar Görmesi
Hapşırma sırasında meydana gelen basınç, durdurulmaya çalışıldığında burun, göz ve kulak çevresindeki kan damarlarına ciddi bir baskı uygular. Bu ani basınç, özellikle küçük kılcal damarlarda patlamalara yol açabilir. Bu durum yüz, göz ve burun bölgesinde kızarıklıklara veya hafif kanamalara sebep olabilir.
2. Orta Kulak Hasarı ve Kulak Zarı Yırtılması
Hapşırma sırasında burundan çıkan hava basıncı oldukça yüksektir ve bu basınç normalde burun ve ağız yoluyla dışarı atılır. Hapşırmayı tuttuğunuzda, basınç burundan dışarı çıkamaz ve bu, kulağınızdaki östaki borusuna yönelir. Bu yüksek basınç orta kulağa zarar verebilir, kulak zarı yırtılabilir ve ciddi bir işitme kaybı yaşayabilirsiniz.
3. Beyin Damarları Üzerindeki Baskı
Hapşırmak, beyindeki bazı damarları etkileyen bir süreçtir. Basıncı tutmak bu damarlarda ekstra gerilme yaratabilir. Nadiren de olsa bu durum beyin damarlarının zarar görmesine, hatta bir damar çatlaması veya anevrizmaya yol açabilir. Bu durum ciddi sağlık riskleri taşır, çünkü beyin damarlarındaki patlamalar felç riskini artırabilir.
4. Solunum Yolları ve Akciğer Üzerindeki Baskı
Hapşırık refleksi tutulduğunda, akciğerlerdeki hava basıncı daha fazla yükselir. Bu durum solunum yollarında ve akciğerlerde rahatsızlıklara yol açabilir. Nadir de olsa, hapşırmayı bastırma girişimi, özellikle önceden solunum yolu problemi olan bireylerde, akciğerlerde barotravmaya (basınç travmasına) sebep olabilir.
5. Sinüs ve Burun Enfeksiyonları
Hapşırmak, burundaki ve sinüslerdeki yabancı maddeleri dışarı atmanın etkili bir yoludur. Hapşırmayı tutmak ise bu partiküllerin sinüsler içinde kalmasına ve enfeksiyon oluşma riskinin artmasına yol açabilir. Bu, sinüzit gibi üst solunum yolu enfeksiyonlarına neden olabilir. Sinüs enfeksiyonları ise uzun vadede burun tıkanıklığı, baş ağrısı ve burun akıntısı gibi sorunlara neden olur.
6. Kaburga Kemiği ve Göğüs Kaslarında Ağrı
Bazı durumlarda hapşırmayı tutmak, göğüs kasları üzerinde aşırı bir gerilim yaratabilir. Bu ani basınç göğüs bölgesindeki kaslarda ağrıya neden olabilir ve hatta kaburga kemiklerinde zorlanmaya yol açabilir. Özellikle yaşlı bireylerde ve daha önce göğüs travması yaşamış olan kişilerde bu durum daha riskli olabilir.
Uzmanlar Ne Diyor?
Uzmanlar, hapşırmanın doğal bir refleks olduğuna dikkat çekiyor ve bu refleksi bastırmanın sağlıksız olduğunu belirtiyorlar. Bunun yerine, hapşırmak gerektiğinde uygun bir şekilde, yani ağzınızı ve burnunuzu bir mendille kapatarak ve ellerinizi yıkayarak hijyen kurallarına dikkat etmeniz öneriliyor.
Hapşırmayı bastırmak, vücudunuzu daha fazla risk altına sokabilir ve çeşitli sağlık sorunlarına yol açabilir. Önemli olan, bu doğal refleksi engellemeden kendinizi rahatça hapşırmanıza izin vermek ve bunu yaparken hijyen kurallarına uymaktır. Hapşırma ihtiyacı hissettiğinizde, bunu tutmaktansa güvenli bir şekilde hapşırarak vücudunuzun savunma mekanizmasına destek olmalısınız.