Birleşmiş Milletler (BM) ve ona bağlı ulus-üstü kurumlar, II. Dünya Savaşı'nın ardından dünya barışını korumak, insan haklarını savunmak ve uluslararası iş birliğini teşvik etmek amacıyla kuruldu. Ancak, son yıllarda bu kurumların etkisi ciddi şekilde azalmış durumda. BM, uluslararası arenada yaşanan pek çok krizde yetersiz kaldı; Suriye iç savaşı, iklim değişikliğiyle mücadele ve küresel ekonomik dengesizlikler gibi konularda etkin çözümler üretemedi. Bu durum, BM’ye bağlı “ulus-üstü” kurumların ve sözleşmelerin gücünü yitirdiğine dair yaygın bir algıya neden oldu.
Küresel sorunlar, dünyanın her köşesini etkileyen ciddi tehditler oluşturuyor. İklim değişikliği, pandemiler, terörizm ve ekonomik krizler, tüm insanlığı tehdit eden sorunlar arasında yer alıyor. Ancak bu sorunlar, uluslararası iş birliği olmadan çözülemiyor. BM ve diğer uluslararası kurumların etkisizliği, ülkelerin bu sorunlarla tek başına başa çıkmak zorunda kalmasına neden oluyor. Pandemi sırasında birçok ülkenin yaşadığı maske, aşı ve tıbbi malzeme sıkıntıları, uluslararası dayanışmanın yetersizliğinin en somut örneklerinden biri olarak karşımıza çıkıyor.
Ulus-üstü kurumların etkisizliği, ülkelerin kendi halklarını koruma sorumluluğunu artırdı. Ulusal hükümetler, kendi halklarının güvenliğini ve refahını sağlamak için bağımsız kararlar almaya başladı. Bu durum, ulusal egemenliğin yeniden yükselişe geçmesine neden oldu. Ülkeler, sağlık, ekonomi ve güvenlik alanlarında kendi kalkanlarını oluşturarak, dış tehditlere karşı daha dirençli hale gelmeye çalışıyorlar. Örneğin, bazı ülkeler, uluslararası aşı dağıtım mekanizmalarının yetersizliğini görerek, kendi aşılarını üretme ve dağıtma yoluna gittiler.
BM gibi uluslararası kurumlar, günümüzün karmaşık küresel sorunları karşısında yetersiz kalıyor. Bu nedenle, bu kurumların yeniden yapılandırılması gerektiği açıkça ortada. Yeni bir küresel iş birliği modeli geliştirilmesi gerekiyor. Ulusal hükümetler, kendi halkları için koruma kalkanları oluştururken, bu çabaların uluslararası iş birliği ile dengelenmesi büyük önem taşıyor.
Ulus-üstü kurumların ve anlaşmaların çöküşü, her ülkenin kendi halkını koruma sorumluluğunu artırıyor. Bu süreç, ülkelerin ulusal egemenliğini güçlendirirken, aynı zamanda yeni bir uluslararası düzenin oluşmasına zemin hazırlayabilir. Her ülkenin kendi insanı için koruma kalkanı kurması, gelecekte daha güvenli ve istikrarlı bir dünya düzeninin temeli olabilir.